Οδικός Χάρτης - Ο Παλαιόπυργος ΣΗΜΕΡΑ και ΑΥΡΙΟ

Ακολουθώντας την ανατολική έξοδο της πόλης της Ναυπάκτου, συναντάμε τη Δάφνη και επιλέγουμε τον αριστερό βραχίονα από τους δυο που οδηγούν στην ορεινή Ναυπακτία. Αν προχωρήσουμε περίπου 20 χλμ. συνολικά, παράλληλα στον ποταμό Μόρνο από την αριστερή του όχθη μέχρι το Χάνι του Λόη και ανέβουμε τις στροφές του Μαραθιά (όχι αυτόν της Φωκίδος!), το πρώτο χωριό που θα συναντήσουμε είναι ο Παλαιόπυργος. Το πολύ μισή ώρα δρόμος για έναν συντηρητικό οδηγό! Στην πρώτη κοιλάδα-λεκάνη (ανάμεσα σε Αηδονόραχη και Ανεμάκη), είναι κτισμένοι οι τέσσερις κύριοι οικισμοί: (Λακουμεντέικα, Πραπέικα, Καρανικολέικα, Κυριτσέικα), ενώ βορινά δεσπόζει το όρος Αγ. Κωνσταντίνος (Βαλτσανιάς κατά παλαιότερη ονομασία). Λίγο μετά τον Ανεμάκη, θα συναντήσουμε το όμορφο προάστιο, (θα λέγαμε την ‘‘Εκάλη'' της ορεινής Ναυπακτίας), Τα Περιβόλια. Αυτοί οι πέντε (5) οικισμοί απαρτίζουν το ανθρωπογενές περιβάλλον του Χωριού. Τα γεωγραφικά όρια του Παλαιόπυργου ασφαλώς είναι πολύ μεγαλύτερα. Εκτείνονται από το χάνι του Λόη και το βελβιτσάνικο ρέμα (σύνορο με Παλαιοχωράκι) έως πέρα από τα Περιβόλια κοντά στο Σίμο (το πλατανόρεμα) και προς τα πάνω μέχρι το ελατοδάσος της Αγίας Κυριακής. Το τελευταίο αποτελεί μοναδικής ομορφιάς ορεινό προορισμό, το καμάρι της Ναυπακτίας, το Ελβετικό τοπίο της περιοχής, που βρίσκεται κοντά στην πόλη και με πολύ καλή πρόσβαση. Τα πολλά παραδοσιακά εκκλησάκια που μας ατενίζουν ακίνητα για πολλά χρόνια ή και αιώνες στις βίγλες - καραούλια που είναι κτισμένα, μαρτυρούν και αναδεικνύουν έναν τόπο πλούσιο σε ιστορία και πλούσια χριστιανική παράδοση, και αποτελούν αντικείμενο μελέτης από το σύγχρονο μελετητή.

Ομιλούμε για ένα ιστορικό, κεφαλοχώρι κάποτε, με το παραδοσιακό όνομα Βελβίτσαινα που σήμερα αριθμεί ελάχιστους, κυρίως ηλικιωμένους, μόνιμους κατοίκους. Το κύμα μετανάστευσης που σάρωσε τα χωριά γύρω στα μέσα του περασμένου αιώνα, έφερε πολλούς Παλαιοπυργιώτες στην πόλη της Ναυπάκτου στα ‘'Μορνοχώρια'' και στα παράλια της Αχαΐας (εκτός από τους άλλους προορισμούς: Αθήνα -εξωτερικό κ.λ.π.), όπου ρίζωσαν, πρόκοψαν και ζουν οι οικογένειές τους μέχρι σήμερα.

Ο Παλαιόπυργος οφείλει τη σημερινή του ονομασία στον ‘‘Πύργο του Κανναβού'', που είναι σήμερα ένα ερειπωμένο μισογκρεμισμένο κτίσμα-παρατηρητήριο στη νότια είσοδο του χωριού.

Έχει υψόμετρο που ξεκινά από 500 και φτάνει στα 800 περίπου μέτρα.

Απέχει όπως είπαμε περίπου 25 χλμ. από το κέντρο της Ναυπάκτου.

Κατά την απογραφή του 2001 είχε 361 κατοίκους. Το νούμερο ασφαλώς αποτελεί εικονική πραγματικότητα. Σήμερα έχει 80 με 90 μόνιμους κατοίκους. Τους καλοκαιρινούς μήνες βέβαια είναι πολύ περισσότεροι.

Στους εκλογικούς καταλόγους είναι εγγεγραμμένοι 576 κάτοικοι.

Στις δημοτικές εκλογές του2006 ψήφισαν 454.

Το τελευταίο διάστημα, με καθυστέρηση σε σχέση με άλλα χωριά, επικρατεί οικοδομικός οργασμός, κτίζονται όμορφα και γραφικά πέτρινα σπίτια, ενταγμένα αισθητικά στο φυσικό περιβάλλον του τόπου. Επίσης, τα τελευταία χρόνια φυτεύονται πολλά αμπέλια με πολύ αξιόλογες ποικιλίες, μαζί με άλλα οπωροφόρα δέντρα. Ήδη παράγεται σπουδαίας ποιότητας κόκκινο κρασί από παραδοσιακές και εξελιγμένο με εισαγόμενες ποικιλίες. Σε πολύ λίγο χρόνο θα μπορούμε να απολαύσουμε εξαιρετικό και αρκετό κρασί ικανό για τυποποίηση. Επίσης, παράγεται πολύ αλλά και ωραίο τσίπουρο.

Στο κέντρο του χωριού και σε ωραία τοποθεσία, βρίσκεται η πλατεία με πλατάνους, μουριές και καταπράσινο γκαζόν, όπου ο πολύ δραστήριος τοπικός ‘‘Σύλλογος των απανταχού Παλαιοπυργιωτών'' έχει κατασκευάσει παραδοσιακό καφενείο-ταβέρνα και αίθουσα που μπορεί να φιλοξενήσει 500 άτομα. Το μαγαζί δε είναι ανοικτό 365 ημέρες το χρόνο και ο Σωτήρης Σωτηρόπουλος που το λειτουργεί τα τελευταία χρόνια, περιποιείται με άψογο επαγγελματισμό τους ντόπιους και τους περαστικούς πελάτες.

Η πρόσβαση στο χωριό μπορεί να χαρακτηριστεί πολύ καλή. Οι δρόμοι (διαθέτει και περιφερειακό δρόμο! Ίσως το πρώτο χωριό στην Ελλάδα που πέτυχε κάτι τέτοιο!) που διέρχονται από τον Παλαιόπυργο, φτάνουν μέχρι το φράγμα του Εύηνου ποταμού και συντηρούνται πολύ καλά μέχρι σήμερα.

Πρόβλημα ύδρευσης το χωριό δεν αντιμετωπίζει. Υδροδοτείται από το κεφαλόβρυσο των Περιβολιών με μπόλικο και καλής ποιότητας νερό, από υπόγειο δίκτυο που καλύπτει όλους τους συνοικισμούς.

Κάποια σοβαρή έλλειψη δεν παρουσιάζεται. Δεν είναι σήμερα από τα πλέον γραφικά χωριά της ορεινής Ναυπακτίας, αλλά έχει λαμπρές προοπτικές εξέλιξης. Έχει «προίκα» τον ορεινό του χαρακτήρα με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την απορρόφηση κονδυλίων, τις δυνατότητες επένδυσης σε αιολικά πάρκα ή άλλες πηγές ανανεώσιμης ενέργειας, τον αγροτουρισμό, την κτηνοτροφία με σύγχρονες μεθόδους κ.λ.π. Σε περίπτωση δε μελλοντικής συνένωσης με το Δήμο Ναυπάκτου, (η οποία οσονούπω έρχεται), θα προκύψουν τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης με την τεχνογνωσία και την τεχνοκρατική υποστήριξη που θα διαθέτει ένας μεγάλος μητροπολιτικός Δήμος Ναυπάκτου.

Σύντομα θα διαθέτει υπερσύγχρονες ενοικιαζόμενες κατοικίες στα Καρανικολέικα, της οικογένειας κ. Σταθόπουλου που βρίσκονται στη φάση της ολοκλήρωσης.

Η ευχή και ταυτόχρονα ‘‘κατάρα'' του Παλαιόπυργου υπήρξε η εγγύτητά του προς τη Ναύπακτο. ‘‘Κατάρα'', γιατί μπορεί να «πεταχτεί» κάποιος από τη Ναύπακτο και να επιστρέψει πολύ σύντομα, αφού κάνει τη δουλειά του. Δε χρειάστηκε, λοιπόν, να κάνει επενδύσεις σε κατοικίες, πάγιες εγκαταστάσεις κ.λ.π. στο χωριό, πλην ίσως κάποιων που ζούσαν μακριά (Αθήνα , εξωτερικό). Γι' αυτό το λόγο όμως πολλές παλιές κατοικίες εγκαταλείφτηκαν και πάγιες εγκαταστάσεις δε συντηρήθηκαν ούτε αντικαταστάθηκαν.

Σήμερα πλέον έχουν αλλάξει τα δεδομένα και έχει καταστεί πρόδηλη η αξία του χωριού. Από τη μια είναι ένας πολύτιμος θησαυρός, κατάλληλος για ποικίλες επενδύσεις αλλά από την άλλη και ένα ήσυχο καταφύγιο για ηρεμία και φυσική ζωή, πολύ κοντά στη Ναύπακτο. Μπορεί κάποιος να εργάζεται στο χωριό και να διαμένει στην πόλη ή να διαμένει μόνιμα στον Παλαιόπυργο και να εργάζεται στην πόλη. Ήδη αυτό έχει γίνει αντιληπτό από πολλούς συγχωριανούς, κυρίως συνταξιούχους, αλλά σε σχετικά νέα και παραγωγική φάση της ζωής τους, οι οποίοι έχουν επιλέξει ως τόπο μόνιμης κατοικίας το χωριό, παρά το γεγονός ότι είχαν και άλλες επιλογές. Μπορούμε να εκφράσουμε τη βεβαιότητα, ότι ο πληθυσμός των μόνιμων κατοίκων θα αυξάνονται.

Με αυτά τα δεδομένα αντιλαμβάνεται κανείς ότι τα περιθώρια είναι μεγάλα και «πράσινη» και αειφόρο ανάπτυξη να επιτύχουμε και τον παραδοσιακό χαρακτήρα του χωριού να διατηρήσουμε.

Ας δραστηριοποιηθούμε όλοι, και ο καθένας στον τομέα που μπορεί, για να μην χάσουμε και αυτή τη φορά το τρένο της ανάπτυξης και της προόδου. Μακριά από ιδεοληψίες μικροκομματικές, άγονους καυγάδες, και αδιέξοδη τάση προσωπικής μόνο προβολής, με πνεύμα συνεργασίας και αλληλεγγύης μπορούμε να υπερβούμε την κακή παράδοση που μας συνοδεύει και τα φαντάσματα του παρελθόντος. Μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν ενδιαφέροντα τόπο για εμάς και τα παιδιά μας, για τον οποίο θα είμαστε υπερήφανοι.